İtalyanca Geçmiş Zaman (Passato Prossimo)

Passato Prossimo, ayrıca yakın geçmiş zaman (-di’li geçmiş zaman) olarak ta bilinir. İtalyanca yakın geçmiş zaman dersine başlamadan önce Türkçedeki “Geçişli Fiil” ve “Geçişsiz fiil” nasıl oluyordu bunu bilmemiz gerek.

TRANSITIVO (Geçişli Fiil): Eğer fiil nesne alıyorsa geçişli fiildir. Yani fiil “kimi, neyi, ne” sorularından en az 1 tanesine cevap verir. Bu durumda geçmiş zamanla cümle kurarken ana fiilden önce “avere” yardımcı fiili kullanılır.

Örneğin; “parlare(konuşmak)” fiili geçişlidir. Ne konuşmak? Sorusuna yanıt verir.

Önemli Not: Avere yardımcı fiili ile kurulan geçmiş zaman cümlelerinde asıl fiile uyum yapılmaz.

INTRANSITIVO (Geçişsiz Fiil): Fiil nesne almıyorsa geçişsizdir. Yani “kimi, neyi, ne” sorularına cevap alamayız. Bu durumda geçmiş zamanla cümle kurarken ana fiilden önce “essere” yardımcı fiili kullanılır.

Örneğin; “andare(gitmek)” fiili geçişsizdir. Kimi gitmek? Neyi gitmek? Ne gitmek? Sorularına yanıt alamayız.

Önemli Not: Essere yardımcı fiili ile kurulan geçmiş zaman cümlelerinde asıl fiile uyum yapılır !!!

Avere + V2				Essere + V2
Io	ho	mangiato una pizza	(Pizza yedim)	Io	sono	andato/a in Italia	(İtalya’ya gittim)
Tu	hai	parlato con Marco	Marcoyla konuştun	Tu	sei	venuto/a al cinema	(Sinemaya gittin)
Lui/lei (Lei)	ha	capito	(Anladın)	Lui/lei (Lei)	è	uscito/a	(Dışarı çıktı)
Noi	abbiamo	bevuto un caffe	(Kahve içtik)	Noi	siamo	tornati/e a casa	(Eve döndük)
Voi	avete	fatto colazione	(Kahvaltı yaptınız)	Voi	siete	arrivati/e in centro	(Merkeze vardınız)
Loro	hanno	visto il film	(Film izlediler)	Loro	sono	rimasti/e a casa	(Evde kaldılar)

Yukarıdaki Tabloyu inceleyelim.

• Birinci kısımda Transitivo(geçişli) fiiller le oluşturulan cümleler var. Hiçbir uyum yapmadan cümlemizi oluşturduk hiçbir sorun yok.
• İkinci Kısımda ise Instransitivo(geçişsiz) fiilerle oluşturduğumuz cümlelerde uyum yapmak zorunda olduğumu için iki seçeneği de fiilin sonuna ekledim çünkü özne bay/bayan mı bilmiyoruz

Fiillerin Geçmiş Zaman Halleri

İtalyancada düzenli ve düzensiz fiiller bulunmaktadır. Düzenli fiillerin çekimi basittir ve belli bir kuralı vardır ama düzensiz fiilleri ezberlemekten başka çaremiz yoktur.

Düzenli Fiillerin Geçmiş Zaman Halleri
- ARE	= ATO	PARLARE = PARLATO
- ERE	= UTO	VENDERE = VENDUTO
- IRE	= ITO	CAPIRE = CAPITO
Düzensiz Fiillerin Geçmiş Zaman Halleri
FARE	FATTO	Bu fiiller düzensiz fiillerin bazılarıdır. Diğer İtalyanca Fiillerin Çekimini öğrenmek için tıklayınız.
BERE	BEVUTO
DIRE	DETTO
APIRE	APERTO
LEGGERE	LETTO

Bazı Düzensiz Fiillerin Geçmiş Zaman halleri ve anlamları

Fiil	Gerçmiş Hali	Anlamı	Fiil	Gerçmiş Hali	Anlamı
FARE	FATTO	Yapmak	COMPRARE	COMPRATO	Satın almak
BERE	BEVUTO	Içmek	APPENDERE	APPESO	Asmak
DIRE	DETTO	Söylemek	CRESCERE	CRESCIUTO	Büyümek
APRIRE	APERTO	Açmak	ASSUMERE	ASSUNTO	Üstlenmek
CHIUDERE	CHIUSO	Kapatmak	CORRERE	CORSO	Koşmak
CHIEDERE	CHIESTO	Sormak	CUOCERE	COTTO	Yemek Yapmak
CONOSCERE	CONOSCIUTO	Tanımak	DARE	DATO	Vermek
DIFENDERE	DIFESO	Savunmak	DIPENDERE	BAĞLI OLMAK	Bağlı Olmak
LEGGERE	LETTO	Okumak	DIPINGERE	DIPINTO	Çizmek
METTERE	MESSO	Koymak	DIRIGERE	DIRETTO	Yönetmek
ACCENDERE	ACCESO	Açmak, Yakmak	DIVIDERE	DIVISO	Bölmek
SPEGNERE	SPENTO	Kapatmak	FRIGGERE	FRITTO	Kızartmak
PRENDERE	PRESO	Almak	GIUNGERE	GIUNTO	Ulaşmak
PERDERE	PERSO	Kaçırmak	MUOVERE	MOSSO	Hareket Etmek
RISPONDERE	RISPOSTO	Cevap Vermek	NASCONDERE	NASCOSTO	Saklamak
ROMPERE	ROTTO	Kırmak	PORRE	POSTO	Koymak
SCRIVERE	SCRITTO	Yazmak	RIDERE	RISO	Gülmek
SCEGLIERE	SCELTO	Seçmek	SCENDERE	SCESO	Inmek
SPENDERE	SPESO	Harcamak	TACERE	TACIUTO	Susmak
VINCERE	VINTO	Kazanmak	UCCIDERE	UCCISO	Öldürmek
VIVERE	VISSUTO	Yaşamak	VEDERE	VISTO	Görmek

“ESSERE” Yardimci Fiili İle Çekinlen Bazi Geçişşiz Fiiller

Fiil	Gerçmiş Hali	Anlamı	Fiil	Gerçmiş Hali	Anlamı
ANDARE	ANDATO	Gitmek	MORIRE	MORTO	Ölmek
VENIRE	VENUTO	Gelmek	NASCERE	NATO	Doğmak
ARRIVARE	ARRIVATO	Ulaşmak	PARTIRE	PARTITO	Çıkmak
USCIRE	USCITO	Çıkmak	DURARE	DURATO	Sürmek(Zaman)
RIUSCIRE	RIUSCITO	Başarmak	ESSERE	STATO	Olmak
TORNARE	TORNATO	Dönmek	SCENDERE	SCESO	Inmek
RITORNARE	RITORNATO	Geri Gönmek	SPARITE	SPARITO	Kaybolmak
RIMANERE	RIMASTO	Kalmak	ASPETTARE	ASPETTO	Beklemek
PIACERE	PIACUTO	Sevmek	DIVENTARE	DIVENTATO	Olmak
SUCCEDERE	SUCCESSO	Olmak

Geçmiş Zaman İle Kullanılan Bazı Zaman Zarfları			İSTİSNA !!!
Ieri	Dün		İtalyanca da bazı fiiller kimi neyi sorularına cevap vermediği halde “avere” yardımcı fiili ile birlikte kullanılırlar. Bu fiiller toplam 5 tanedir.Bunlar;
Ieri mattina	Dün Sabah
Ieri sera	Dün Akşam		Dormire	Ieri notte non ho dormito bene (Dün Gece iyi uyumadım)
Ieri notte	Dün Gece
Un anno fa	Bir Yıl Önce
Due anni fa	Iki Yıl Önce		Telefonare	Stamattina ho telefonato alla mia mamma (bu sabah anneme telefon ettim)
Un mese fa	Bir Ay Önce
Due mesi fa	Iki Ay Önce
Un giorne fa	Bir Gün Önce		Piangere	Lui ha pianto tutta la notte (O bütün gece ağladı)
Tre giorni fa	Üç Gün Önce
Una settimana fa	Bir Hafta Önce
Due settimane fa	İki Hafta Önce		Decidere	Ho deciso di studiare molto (Çok ders çalışmaya karar verdim)
L’anno scorsa	Geçen Sene
La settimana scorsa	Geçen Hafta		Lavorare	Ho lavorato molto (Çok Çalıştım)
L’inverno scorsa	Geçen Kış

Ne zaman “avere” ne zaman “essere” kullanacağım?

• Fiil nesne alıyorsa avere, nesne almıyorsa essere yardımcı fiili ile birlikte kullanılır.

Ne zaman Uyum yapılır?

• “Essere” yardımcı fiili ile çekilen fiillerde “erkek/kadın” ve “bay/bayan” durumuna göre uyum yapılır.

İtalyanca Geçmiş Zaman İle İlgili Örnek Cümleler

• Che/Cosa hai fatto? (Ne yaptın?)
• Stamattina non ho fatto colazione. (Bu sabah kahvaltı yapmadım.)
• Non ho capito nitente/nulla. (Hiçbirşey anlamadım.)
• Ho studiato inglese per 4 anni a Zonguldak. (Zonguldakta 4 yıl okudum.)
• Perché mi hai fatto questo? (Bana bunu neden yaptın?)
• Che hai detto ? Non ho sentito. (Ne söyledin? Duyamadım.)
• Ho bevuto solo acqua. (Sadece su içtim.)
• (Tu) hai visto Aysenur? Non ho visto. (Ayşenuru gördün mü? Hayır görmedim.)
• Cosa è successo? (Ne oldu?)
• Aysenur è diventato insegnante. (Ayşenur öğretmen oldu.)
• Io sono nato nel 1994. (1994 te doğdum.)

İtalyanca DiğerTüm Dersler İçin Tıklayınız